Ιστορία
Ο Δήμος Αμαρίου κατέχει κεντρική θέση στο νομό Ρεθύμνου αλλά και σ’ ολόκληρη την Κρήτη. Το μοναδικό Φυσικό Περιβάλλον εντυπωσιάζει και γοητεύει τον επισκέπτη. Ίχνη ανθρώπινης δραστηριότητας από την Νεολιθική εποχή (6.000 π.Χ.) διαπιστώνονται στο Δήμο καθώς ευρήματα αυτής της περιόδου ανακαλύφθηκαν σε διάφορες ανασκαφές σε όλη την έκταση του δήμου. Στο βόρειο τμήμα της κοιλάδας Αμαρίου, δεσπόζει το Βένι. Στο υψίπεδο του έχουν αποκαλυφθεί ίχνη από αρχαιολογικά λείψανα που χρονολογούνται από τους υστερομινωϊκούς έως τους ενετικούς χρόνους.
Η αρχαία Σύβριτος υπήρξε μια από τις αρχαιότερες και σημαντικότερες πόλεις της Δυτικής Κρήτης με οικιστικό κέντρο το λόφο “Κεφάλα” στο χωριό Θρόνος. Στη θέση “Κόκκινος Χάρακας” στο Μοναστηράκι υπάρχει μινωικό ανάκτορο παλαιοανακτορικής εποχής (2000 – 1700 π.Χ.). Έχει βρεθεί μεγάλος αριθμός πίθων, λεπτά καμαραϊκά αγγεία, σφραγίσματα κ.ά., απ’ τα οποία αντλούμε σημαντικά στοιχεία για τη διοικητική οργάνωση της κοινωνίας αυτής. Στην περιοχή του χωριού Αποδούλου έχει ανασκαφθεί ένας από τους σημαντικότερους μινωικούς οικισμούς της κεντρικής Κρήτης.
Γενικά η περιοχή του Αμαρίου από την Μινωική περίοδο υπήρξε η φυσική έξοδος και πέρασμα απ’ τα νότια παράλια της Κρήτης και την εύφορη πεδιάδα της Μεσσαράς προς τις βόρειες και δυτικές περιοχές του νησιού. Ίχνη της Μινωικής αυτής οδού, αποτελούν σταθμοί και χώροι που έχουν έρθει στο φως απ’ την αρχαιολογική σκαπάνη. Μέσα στο ήρεμο τοπίο με την απαράμιλλη ομορφιά του συναντούμε, σε κάθε σημείο της περιοχής του Δήμου, διάσπαρτους μικρούς κεραμοσκέπαστους ναούς με πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο και καλοδιατηρημένες αγιογραφίες που επιβεβαιώνουν την ανάπτυξη της περιοχής και στα χρόνια που ακολουθούν την ελληνική αρχαιότητα.
Η αξία των βυζαντινών μνημείων του Αμαρίου δεν σχετίζεται μόνο με το μεγάλο αριθμό τους συγκριτικά με άλλες περιοχές, αλλά κυρίως με την αρχιτεκτονική, το διάκοσμο και την καλλιτεχνική τους έκφραση. Ο πλούτος και το υψηλό επίπεδο τέχνης επηρεασμένο από τη Βυζαντινή περίοδο με τοπικές αρχιτεκτονικές, αποτυπώνεται σε πολλές παραστάσεις ναών με τις αγιογραφίες και τα περίτεχνα ξυλόγλυπτα τέμπλα τους, κατά τρόπο εντυπωσιακό που μαρτυρούν πέρα από την ιστορική διαδρομή και τη μεγάλη ευσέβεια των κατοίκων.
Διάσπαρτους ναούς με πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο και καλοδιατηρημένες αγιογραφίες συναντούμε σ’ όλη την περιοχή του Δήμου Συβρίτου. Ο πλούτος και το υψηλό επίπεδο τέχνης επηρεασμένο από τη Βυζαντινή περίοδο σε συνδυασμό με την ξεχωριστή αρχιτεκτονική εντυπωσιάζουν. Οι παραδοσιακοί οικισμοί διατηρούν την αίγλη του παρελθόντος. Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία αρμονικά δεμένα με το χώρο και το χρόνο προσδίδουν ξεχωριστή αξία. Οι άνθρωποι, αξιοπρεπείς, εργατικοί και φιλόξενοι, θεματοφύλακες της πολιτιστικής κληρονομιάς διατηρούν την τοπική διάλεκτο και συνεχίζουν την ιστορία και την παράδοση του τόπου. Άνθρωποι που αγαπούν ιδιαίτερα τον τόπο τους, γεωργοί που με υπομονή καλλιεργούν τη γη τους, βοσκοί που ακούραστα κινούνται στα βουνά με τα κοπάδια τους παράγουν τα σχεδόν βιολογικά, άριστης ποιότητας και με υψηλή διατροφική αξία, προϊόντα της περιοχής (λάδι, γαλακτοκομικά και κρέας, κεράσια, μήλα, αχλάδια, κηπευτικά κ.α.).
